روزگاري نه چندان دور ساخت سايت شخصي يا كاري، براي هر كسي مقدور نبود. تنها سازمان هاي بزرگ و شركت هاي فناوري، از وب سايت ها بهره مي بردند. اما در يك دهه گذشته اينترنت جهان ما را متحول كرده و هيچ حد و مرزي نمي شناسد. هر نوع اطلاعاتي كه مي خواهيد را، به كمك اينترنت و البته وب سايت ها، مي توانيد به دست آوريد. از خواندن يك خبر گرفته تا خريد هاي اينترنتي كه با چند كليك انجام مي شوند، همگي را مديون وب سايت ها و شبكه جهاني اينترنت هستيم. در اين نوشته سعي شده تا به تمام سوالاتي كه در مورد ساخت سايت، ذهن كاربران را به خود مشغول داشته پاسخ داده شود.
وب سايت اينترنتي چيست؟
سايت اينترنتي يك محيط آنلاين است، كه دامنه يا آدرس مخصوص به خود را دارد و اطلاعات، محتوا و خدمات خود را به صورت آنلاين در اختيار كاربران وب قرار مي دهد. هر سايت به عنوان يك واحد اطلاعاتي مستقل شناخته مي شود. براي ساختن سايت نياز به يك وب سرور، دامنه يا آدرس سايت و يك سيستم مديريت محتوا است. محتواي هر وب سايت شامل متن، تصاوير، فايل صوتي، فايل ويدئويي، ساير انواع داده يا تركيبي از آنها مي باشد.
براي هر منظوري مي توان يك سايت اينترنتي طراحي كرد. هر شخص، سازمان و شركت مي تواند، سايت مخصوص به خود را داشته باشد و محدوديتي براي داشتن سايت وجود ندارد.
وب با وب سايت چه تفاوتي دارد؟
همانطور كه در بندهاي بالا اشاره شد، هر سايت به تنهايي يك واحد مستقل است و مي تواند به كارش ادامه دهد. اما وب به مجموعه سايت هاي موجود در فضاي آنلاين گفته مي شود. وب مي تواند مجموعه اي از دو يا ميلياردها سايت باشد، هيچ محدوديتي وجود ندارد. در واقع همه سايت هاي موجود به زبان هاي مختلف، وب را تشكيل مي دهند. با ساخت هر سايت گستردگي وب نيز بيشتر مي شود!
وب بستري عظيم از به هم پيوستن شبكه هاي كامپيوتري است. در حالي كه سايت يك واحد مستقل و مجزا است. در يك كلام مي شود گفت؛ وب همان بستري است كه، وب سايت ها بر روي آن در حال فعاليت هستند.
چرا اشخاص و كسب و كارها به سايت نياز دارند؟
تا يكي دو دهه قبل كسب و كارها و افراد، نيازي به داشتن وب سايت احساس نمي كردند. چون دسترسي به اينترنت براي عموم مردم امكانپذير نبود، از طرفي بيشتر جامعه، تجهيزات دسترسي به اينترنت را در اختيار نداشتند مگر اندكي! از زمان ظهور گوشي هاي هوشمند و رشد فناوري اينترنت پر سرعت بي سيم، وبگردي از انحصار قشر خاص درآمد و به امري روزمره براي همه افراد بدل شد. به طوري كه امروزه افراد براي دريافت راهنمايي در مورد پيش پا افتاده ترين مسائل نيز، به سراغ اينترنت و سايت ها مي روند. اينترنت شكل تبليغات را تغيير داده و كسب و كارهاي بسياري، در بستر اينترنت ايجاد شدند ...
همانطور كه افراد براي حضور در اجتماع، بايد هويت داشته باشند. در فضاي مجازي نيز براي حضوري پر رنگ نياز به وب سايت شخصي يا كاري دارند. كسب و كارها براي حضوري موثر و رقابتي نياز به ساخت سايت دارند، تا بتوانند خدمات و محصولاتشان را معرفي و به فروش برسانند. سايت، هويت مجازي هر فرد يا كسب و كار است.
بسياري از كسب و كارها بدون داشتن سايت، نمي توانند در ميدان رقابت بمانند. به كمك وب سايت ها مي توان بدون حد و مرز با مشتري ها ارتباط داشت و خدمات ارائه داد. اطلاع رساني، تبليغات، خريد و فروش محصولات، يافتن و ارتباط با مشتري، پشتيباني از خدمات يا محصولات و بسياري مسائل ديگر به كمك وب سايت، براي هر كسب و كار و فردي امكان پذير است.
براي ساخت سايت به چه چيزهاي نياز است؟
ساخت سايت نيازمند دانش و زيرساخت خاص خود است. دامنه يا دامين و وب سرور، دو موردي هستند كه بدون آنها وب سايت معنايي ندارد. دامنه همان نام يا آدرس سايت است كه، در مرورگر وارد مي كنيد. وب سرور نيز رايانه اي است كه، محتواي سايت بر روي آن ذخيره شده و در زمان مراجعه كاربران، داده ها را در اختيار آنها قرار مي دهد. اما براي اينكه سايت از لحاظ بصري كاربردي و جذاب باشد. نياز به يك سيستم مديريت محتوا و يك قالب جذاب دارد. كه طراحان سايت بنابه نياز مشتري آنرا طراحي مي كنند.
دامنه: دامنه سايت ها، گستردگي فراواني دارد و افراد مي توانند، هر كدام از آنها را براي خود يا كسب و كارشان انتخاب كنند. معروف ترين دامنه هاي جهاني سه دامنه: Com, net ,org هستند كه Com از كلمه Commerical كه به معناي تجاري است، گرفته شده. Net از كلمه Network به معني شبكه و org از كلمه organization به معني سازمان گرفته شده است. بهتر است از هر دامنه در زمينه مخصوص به خودش استفاده شود.
امروزه با گسترش وب، دامنه هاي بسياري معرفي و در دسترس قرار گرفته اند. برخي از آنها عبارتند از: Biz٬ Info٬ Pro٬ Aero٬ Coop٬ GOV٬ EDU٬ WS٬ TV٬ BZ٬ ir و ...
وب سرور: همانطور كه اشاره شد وب سرور، رايانه اي است كه داده هاي سايت، در آنجا نگهداري مي شوند. از كامپيوتر هاي خانگي نيز مي شود، به عنوان وب سرور استفاده كرد. اما كمتر كسي اين كار را مي كند، چراكه هزينه نگهداري بالا و ايمني كمتري دارند. وب سرورها ابر رايانه هايي هستند كه، فضاي ذخيره سازي بسيار بالايي دارند و قدرت پردازش آنها تقريبا مي شود گفت بي حد و مرز است. وب سروها به صورت شبانه روزي روشن هستند و مشغول پردازش! در صورت خاموشي اين ابر رايانه ها همه سايت هايي كه اطلاعاتشان در آنجا ذخيره است، از دسترس خارج مي شوند.
طرز كار وب سرور به اين صورت است كه، هر بار كاربري وارد سايتي مي شود و صفحه اي را درخواست مي دهد. اين درخواست به وب سرور انتقال ميابد و در پاسخ به درخواست كاربر، اطلاعات صفحه مورد نظر بارگزاري مي شود. هر چه وب سرور از نظر قدرت پردازش قويتر باشد، سرعت بارگزاري سايت بيشتر مي شود.
همانطور كه گفته شد، براي ساخت سايت به جز دامنه و وب سرور، نياز به طراحي و كد نويسي است كه در ادامه در اين باره توضيحاتي ارائه مي شود.
روش هاي طراحي سايت: وب سايت ها از لحاظ طراحي به دو دسته استاتيك و ديناميك تقسيم مي شوند. سايت هاي استاتيك به گونه اي هستند، كه محتواي آن توسط برنامه نويس يا طراح سايت تهيه مي شود و توسط مدير سايت قابل تغيير نيستند. وب سايت هاي استاتيك براي هر گونه تغييرات، نيازمند طراح سايت هستند. سايت هاي استاتيك از لحاظ فني به دو روش HTML و فول فلش طراحي مي شوند.
سايت هاي فول فلش معمولا از لحاظ بصري از سايت هاي HTML زيباترند، اما دو ايراد اساسي دارند. يكي پر حجم بودن سايت است، كه باعث مي شود دير لود شوند! ديگري اينكه موتور هاي جستجو محتويات فلش را نمي توانند بخوانند، از اين لحاظ اين سايت ها براي كسب رتبه هاي بالاتر نمي توانند رقابت كنند.
سايت هاي ديناميك بر خلاف سايت هاي استاتيك در بسياري از بخش ها قابل تغيير مي باشند و مدير سايت بدون داشتن دانش عميق برنامه نويسي، مي تواند سايت را مديريت كند، يا اينكه تغييرات دلخواه را اعمال كند، محتوا به سايت بيافزايد يا صفحات جديد بسازد.
وب سايت هاي ديناميك يا پويا نيز از لحاظ فني به صورت كلي به دو دسته تقسيم مي شوند. وب سايت هاي فلش ديناميك و وب سايت هاي مبتني بر برنامه نويسي.
سيستم مديريت محتوا: CMS كه مخفف Content Management System مي باشد. همان نرم افزاري است، كه به كمك آن محتواي سايت مديريت مي شود. به CMS ها نرم افزار سايت ساز نيز گفته مي شود. چرا كه به كمك آنها چهار چوب اصلي سايت آماده مي شود و به راحتي افراد قادر به مديريت بخش هاي مختلف سايت هسند. وردپرس يكي از محبوب ترين و ساده ترين سيستم هاي مديريت محتوا است. با كمك وردپرس در مدت زمان كوتاهي، بدون هيچ كد نويسي مي توان يك سايت ديناميك طراحي كرد.
آشنايي با سه نسل مختلف وب سايت
از زماني كه وب فعاليتش را آغاز كرده تا كنون سه نسل از وب سايت را به خود ديده است. نسل اول از وب سايت ها يا وب 1، به صورت يك طرفه بوده و فقط اطلاعاتي را به نمايش مي گذارد كه، توسط سازنده سايت در آن قرار داده شده اند. در وب 1 بازديد كنندگان نقش تماشاچي را داشته و هيچگونه مشاركتي در آن ندارند. مثل خواندن يك مجله خبري!
نسل دوم از وب سايت ها يا وب 2، تعاملي دو طرفه داشته و بازديدكنندگان در توليد محتواي سايت مشاركت داشته و تنها تماشاگر نبوده بلكه در تهيه محتواي سايت مشاركت دارند.
نسل سوم از وب سايت ها را وب 3 يا وب معنايي مي نامند. اين نوع سايت ها از دو نسل پيشين خود هوشمندتر هستند. وب سايت هايي كه در دسته وب 3 قرار مي گيرند، از هوش مصنوعي بهره برده و محتوا و مخاطبين خود را شناسايي كرده و با كمك آناليز داده، محتواي خود را به صورت هوشمندانه و متناسب با نياز هر كس براي كاربران نمايش مي دهد. از آنجايي كه اين نوع وب سايت ها پيچيدگي فني زيادي دارند، در حال حاضر تعداد اينگونه سايت ها محدود است.
دسته هاي مختلف وب سايت از لحاظ كارايي
تقريبا در هر زمينه اي وب سايت ها مي توانند فعاليت داشته باشند. به عنوان مثال مي توان به اين موارد اشاره داشت؛ سايت هاي فروشگاهي، سايت هاي خبري، اطلاع رساني، تجارت الكترونيك، خدماتي، مسافرتي، سرگرمي، علمي، فناوري، شبكه هاي اجتماعي، حمل و نقل، هتلداري، دكوراسيون و ...
مراحل راه اندازي يك سايت
براي ساخت سايت بايد سه مرحله كلي طي شود. در مرحله اول بايد نام يا دامنه اي براي سايت ثبت شود. دامنه سايت بهتر است متناسب با نوع خدمات سايت انتخاب شود.
مرحله دوم طراحي سايت است كه توسط طراح يا برنامه نويس صورت مي گيرد.
مرحله سوم، پس از آنكه طراحي سايت انجام شد. براي آنكه در بستر وب و در دسترس كاربران قرار گيرد، نياز به يك وب سرور دارد، كه در اصطلاح به اين مرحله هاستينگ نيز گفته مي شود. در نهايت ارتباط بين دامنه و هاست از طريق اين سرور انجام مي گيرد و از طريق اينترنت براي كاربران قابل مشاهده خواهد بود.
پهناي باند هاست چيست؟
پهناي باند هاست «Bandwidth» همان ترافيك ماهيانه اي است، كه به سايت شما اختصاص داده مي شود. همانطور كه پيشتر توضيح داده شد، تمام اطلاعات سايت در وب سرور يا هاست ذخيره هستند. هر بار كه كاربري وارد سايت شما شده و صفحات مختلف برايش بارگزاري مي شوند. مقداري اينترنت مصرف مي شود، تا داده ها از سمت هاست به كاربر ارسال شوند. به حجم اينترنتي كه براي اين بارگزاري از سمت وب سرور مصرف مي شود، پهناي باند مي گويند.
در واقع هر چه تعداد بازديدكنندگان يك سايت بيشتر باشند به پهناي باند بيشتري نياز است. همچنين هر چه محتواي صفحات سايت پر حجم تر باشند، پهناي باند بيشتري مصرف مي شود.
پهناي باند با فضاي هاست تفاوت دارد و دو مقوله جدا هستند. فضاي هاست حجم اختصاص داده شده به سايت، براي ذخيره اطلاعات است.
آشنايي با سيستم مديريت محتوا و انواع آن
سيستم مديريت محتوا، يا همان CMS، كوتاه شده عبارت "Content management system" مي باشد. CMS يك برنامه رايانه اي است، كه امكان انتشار محتوا، ويرايش، مديريت، حذف و ... را براي يك وب سايت فراهم مي سازد.
مديريت وب سايت به كمك ابزار موجود در CMS بسيار ساده است. به طوري كه نويسنده يا مدير سايت مي تواند، بدون هيچ كدنويسي يا دانش برنامه نويسي، محتوا به سايت بيافزايد يا اينكه آنرا تغيير داده و حذف كنند.
سيستم مديريت محتوا را بر روي فضاي هاست يا همان وب سرور نصب مي كنند و پس از آن تغيير شكل ظاهري سايت، مديريت محتوا، ارتباط با كاربران و هر عملي كه در سايت صورت مي گيرد، از طريق همين CMS اجرا مي شود. زمان ساخت سايت مي توان از هر يك از انواع CMS استفاده كرد.
همانطور كه مي دانيد انواع مختلف از CMS هاي رايگان، پولي، عمومي و اختصاصي وجود دارد، كه هر كدام كارايي و مزايا و معايبي دارند. براي مثال مي توان به CMS هاي متن باز وردپرس، جوملا، دروپال و پرستاشاپ اشاره كرد.
هيچ محدوديتي وجود ندارد كه، براي ساخت سايت از CMS متن باز استفاده كنيد يا آنكه CMS اختصاصي خودتان را طراحي و اجرا كنيد. در حال حاظر سيستم مديريت محتواي WordPress محبوب ترين در بين CMS هاي متن باز و رايگان است.
معمولا همه سايت هاي پويا (دايناميك) از سيستم مديريت محتوا استفاده مي كنند. در غير اين صورت براي كوچكترين تغييرات در محتوا يا قالب سايت، نياز به برنامه نويسي خواهد بود.
معرفي چند سيستم مديريت محتواي متن باز و رايگان
WordPress
بي شك وردپرس يكي از قوي ترين و انعطاف پذيرترين CMS ها است. كاربران ايراني مي توانند از نسخه فارسي وردپرس استفاده كنند و از تمام مزاياي آن بهرمند شوند.
نصب و راه اندازي وردپرس فرايندي آنقدر سريع و ساده است، كه به نصب پنج دقيقه اي اش مشهور است. با استفاده از وردپرس و بدون داشتن هيچ دانش برنامه نويسي، مي توانيد با كمك آموزش نصب وردپرس، اقدام به ساخت سايت خود كنيد. البته بايد به اندازه كافي دانش استفاده از كامپيوتر را داشته باشيد، چرا كه مديريت پنل وب سرور كمي پيچيده است.
به طور كلي براي نصب و راه اندازي وردپرس بايد آخرين نسخه فارسي آنرا از آدرس www.wp-persian.com دريافت كنيد. سپس فايلي كه دانلود كرديد را برروي هاست مربوط به سايت خود آپلود كنيد. سپس اقدام به نصب و پيكربندي آن كنيد.
با كمك وردپرس مي توانيد انواع سايت هاي وبلاگي، خبري، آموزشي، گردشگري، دانلود فايل، و ... را راه اندازي كنيد. اين CMS افزونه هاي بسياري در مخزن خود دارد كه بيشتر آنها رايگان هستند و جهت افزودن قابليت هاي بيشتر به سايت كاربرد دارند. براي مثال مي توان به افزونه ووكامرث اشاره كرد كه، براي بخش خريد سايت هاي فروشگاهي كاربرد دارد.
از مزاياي وردپرس مي توان به بروزرساني هاي مستمر و رايگان، انعطاف پذيري، نصب سريع و آسان، ابزار پيشرفته و كامل مديريت محتوا، پشتيباني از قالب هاي متنوع و پشتيباني از هزاران افزونه اشاره كرد.
Joomla
همانند وردپرس، جوملا نيز رايگان است و از زبان فارسي پشتيباني مي كند. براي دريافت فايل فارسي آن مي توانيد به آدرس www.joomlafarsi.com مراجعه كنيد.
جوملا يكي از قديمي ترين نرم افزار هاي سايت ساز است. به كمك اين CMS، به مديريت محتوا در سايت بپردازيد. جوملا را مي توان بدون هيچ دانش برنامه نويسي پياده و مديريت كرد. شايد گرافيكي بودن، محيط كاربري زيبا و قدرتمند جوملا بيش از هر چيزي مورد توجه كاربران اين پلتفرم باشد.
اپن سورس بودن جوملا اين امكان را به كاربران مي دهد، تا به كمك برنامه نويسان، تغييرات دلخواه را در سيستم مديريت محتوا، ايجاد كنند و آنرا به هر صورت كه مي خواهند شخصي سازي كنند.
به طور كلي اگر بخواهيم مزيت هاي جوملا را بيان كنيم، بايد به اين موارد اشاره كرد: ايجاد صفحات گرافيكي، انعطاف پذيري، نصب ساده و سريع، قابليت نصب قالب، ارتقاء رايگان، ابزار پيشرفته مديريتي، پشتيباني از افزونه ها و ...
Drupal
دروپال نيز همه ويژگي هاي دو CMS قبلي را دارد. رايگان بودن، پشتيباني از زبان فارسي و اوپن سورس بودن تنها بخشي از مزاياي سيستم مديريت محتواي دروپال است. با مراجعه به آدرس www.drupalcms.ir مي توانيد نسخه فارسي دروپال را دانلود و با كمك آن اقدام به ساخت سايت خود كنيد.
دروپال سادگي را در كنار امكانات نامحدود فراهم آورده، تا كاربران بدون نياز به صرف وقت و برنامه نويسي خاص، به همه امكانات مورد انتظارشان دست يابند.
مديريت سريع و كامل محتوا، بروزرساني هاي رايگان، كاربري ساده از جمله مزايايي هستند كه دروپال به همراه دارد.
قالب سايت چيست و چگونه طراحي مي شود؟
پيشتر توضيح داديم كه قالب سايت (Template)، همه آنچه كه كاربران سايت مشاهده مي كنند را، شامل مي شود. در واقع وقتي صحبت از طراحي سايت مي شود، بخش بزرگي از آن مربوط به همين طراحي قالب سايت و پياده سازي آن مي شود.
قالب سايت از رنگ بندي بخش هاي مختلف تا نحوه نمايش محتوا را، در بر مي گيرد. تعداد ستون ها، لوگوي سايت، اندازه و نوع فونت نوشته ها، ريسپانسيو بودن، مكان قرار گيري هر المان و صدها مورد ديگر، توسط قالب سايت مشخص مي شوند.
هر سيستم مديريت محتوا در كنار قالب سايت كامل مي شود و هر كدام از اين دو بدون ديگري كامل نيستند. اگر مي خواهيد سايتي زيبا و كاربر پسند داشته باشيد مي بايست قالبي بهينه و حرفه اي براي سايت طراحي كنيد.
به صورت پيشفرض زماني كه از CMS هاي رايگان براي مثال وردپرس استفاده مي كنيد، يك قالب رايگان بر روي سايت شما اعمال مي شود. پس از آن با مراجعه به بخش مديريت سايت مي توانيد هر نوع قالبي كه مي خواهيد را، آپلود و اعمال كنيد. اگر از آن دسته از افرادي هستيد كه به خاص بودن قالب سايت تاكيد داريد، بايد گفت كه ناچار به استخدام برنامه نويس و طراح سايت هستيد. اما در صورتي كه تنها كاربردي بودن سايت برايتان مهم است، مي توانيد از انواع قالب هاي آماده رايگان و پولي استفاده كنيد.
براي طراحي قالب سايت نياز به دانش برنامه نويسي به زبان هاي html ،java ،css، Php و ... است كه، با توجه به امكانات مورد نياز هر كدام از زبان هاي برنامه نويسي به كار مي روند.
با جستجويي در وب هزاران قالب متناسب با سايت خود را خواهيد يافت. هر كدام از اين قالب ها را مي توان به صورت دلخواه، شخصي سازي كرد و از امكانات آن بهره برد.
به اين نكته توجه داشته باشيد كه، قالب سايت براي CMS هاي مختلف، متفاوت است و بايد متناسب با همان سيستم مديريت محتوا، طراحي شده باشد. براي مثال نمي توان قالب سايت وردپرسي را براي سايتي كه با جوملا راه اندازي شده استفاده كرد.
نكات مهم در انتخاب قالب سايت
كاربردي بودن سايت يك طرف ماجراست اما زيبايي و بهينه بودن طرف ديگر ماجرا! يكي از موارد مهم در انتخاب قالب سايت، توجه به موضوع آن است. براي مثال قالب سايت هاي خبري، فناوري، گردشگري و ... با هم متفاوت است.
ــ سازگاري با افزونه ها از موارد بسيار مهم در انتخاب قالب سايت است. اگرچه گفته شد كه CMS ها همه نوع امكاناتي دارند، اما لازم است تا قالب سايت نيز با آنها سازگاري داشته باشد. فرض كنيد مي خواهيد افزونه اي براي ارتباط با مشتريان را در يك سايت وردپرسي نصب كنيد. اگر قالب سايت طوري طراحي شده باشد كه با آن سازگاري نداشته باشد، نمي توانيد از اين امكانات استفاده كنيد.
ــ قابليت صفحه ساز گرافيكي به كاربر اين امكان را مي دهد كه، بدون برنامه نويسي صفحات مختلف گرافيكي و زيبا براي سايت بسازد. سعي كنيد قالبي كه انتخاب مي كنيد اين ويژگي را داشته باشد.
ــ قالب هايي كه انتخاب مي كنيد نياز به بروزرساني دارند، تا امكانات و امنيت آنها همواره ارتقاء يابند. سعي كنيد قالبي را انتخاب كنيد كه توسط سازنده اش بروزرساني شود.
ــ پشتياني در صورت بروز مشكلات، از ديگر مواردي است كه، شركت سازنده قالب، بايد به آن رسيدگي كند. معمولا قالب هايي كه گارانتي ندارند، از چنين مزايايي محرومند.
ــ بهينه سازي قالب كه مربوط به سئوي سايت است، نيز از موارد بسيار مهم است. يك قالب بهينه و سئو شده مي تواند به افزايش رتبه سايت كمك شاياني بكند.
ــ كم حجم بودن و كاربري ساده از ديگر نكاتي است كه، در زمان انتخاب قالب سايت بايد به آن توجه شود.
آخرين و مورد مهمي كه به آن اشاره مي كنيم اين است كه، قالب سايت با مرورگرهاي مختلف سازگاري داشته باشد. كاربران از انواع مرورگرها براي وبگردي استفاده مي كنند لازم است تا با همه آنها سازگاري داشته باشد. به اين قابليت browser compatibility مي گويند.
چطور يك سايت ارزشمند داشته باشيم؟
ساخت سايت به تنهايي كاري از پيش نمي برد و شما يا كسب و كارتان را در مركز توجهات قرار نمي دهد. آنچه كه پس از ساختن سايت مهم است و سايتي را با ارزش مي كند، بهينه بودن و محتواي ارزشمندي است، كه درون سايت قرار مي گيرد. فرقي نمي كند كه، سايت فروشگاهي داشته باشيد يا خبري! در نهايت شما بايد با تعداد زيادي از رقبا كه در حيطه كاري شما فعاليت دارند، رقابت كنيد. اينجاست كه اهميت بهينه سازي و محتواي ارزشمند مشخص مي شود.
هر بار كه كاربري كلمه يا جمله اي را در كادر جستجوي مرورگرش وارد مي كند، هزاران نتيجه پيش رويش ليست مي شوند، كه معمولا در صفحات متعدد و در هر صفحه ده مورد ليست مي شوند. اما چطور موتور هاي جستجو تصميم مي گيرند كه، كدام سايت ها را در صفحه اول نمايش دهند؟
هر موتور جستجو الگوريتم هاي بسياري براي رتبه بندي سايت ها دارد. گوگل را مثال مي زنيم؛ اين غول دنياي جستجو براي خواندن سايت ها و طبقه بندي آنها، الگوريتم ها و معيارهايي دارد. به كمك روبات ها و روش هاي مختلف صفحات يك سايت را مي خواند و با توجه به محتواي موجود تصميم مي گيرد كه، چه رتبه اي به سايت بدهد.
سئو "SEO" هنري است كه، رفتار موتورهاي جستجو را، مطالعه و محتواي وب سايت ها را بر اساس آن بهينه سازي مي كند. مواردي مثل محتواي ارزشمند و غير كپي، كلمات كليدي متناسب، تصاوير بهينه شده، سرعت بارگزاري سايت، واكنش گرا يا ريسپانسيو بودن سايت، تعداد بازديدكنندگان، ميزان رضايت كاربران و مواردي از اين دست، موجب مي شوند كه، سايت شما ارزش پيدا كند و در نتايج بهتر ظاهر شود.
سايت ريسپانسيو (Responsive) چه سايتي است؟
از آنجايي كه امروزه افراد با دستگاه هاي مختلفي به وبگردي مي پردازند نياز است تا سايت ها براي همه دستگاه ها بهينه سازي شوند. يعني براي گوشي، تبلت، لپ تاپ و كامپيوتر هاي رو ميزي به صورت تمام صفحه و كاملا بهينه نمايش داده شود. به سايت هايي كه متناسب با هر صفحه نمايش، تغيير اندازه مي دهند Responsive مي گويند. واكنش گرا بودن سايت، يكي از عواملي است كه، رابط كاربري آنرا آسان مي كند و در نهايت به كسب رتبه بهتر كمك مي كند.
به عنوان مثال؛ در سايتي كه واكنش گرا نباشد، براي كاربران موبايل كلمات متن بيش از حد ريز ديده مي شوند. حتي كاربر اگر صفحه گوشي را زوم كند نيز، لازم است، دائم به چپ و راست اسكرول كند، كه اين كار اصلا رضايت بخش نيست. طبيعي است كه چنين سايتي، كاربرهاي موبايلي خود را كه امروزه كم هم نيستند، از دست مي دهد و اين كار از چشمان تيز بين گوگل دور نخواهد ماند. در نتيجه بايد منتظر افت رتبه باشد!
در گذشته آنهايي كه كاربران موبايلي برايشان مهم بود، اقدام به ساخت سايت براي دو نسخه موبايل و كامپيوتر مي كردند. كه اين كار هم هزينه بر بود و هم وقت گير! اما حالا با پيشرفته تر شدن دانش برنامه نويسي، سايت ها طوري طراحي مي شوند كه، واكنشگرا باشند و تقريبا با هر صفحه نمايشي سازگارند و بدون زوم كردن و اسكرول چپ و راست محتواي آن قابل خواندن مي باشد.
سئو بر روي ريسپانسيو بودن سايت بسيار حساس است و يكي از اقدام هاي اوليه اي كه بايد براي بهينه سازي سايت انجام داد، استفاده از قالب بهينه شده براي سايت است.
چطور سايتمان را براي موتورهاي جستجو بهينه كنيم؟
مبحث سئو و بهينه سازي سايت ها براي موتورهاي جستجو، گسترده تر از آني است كه، در يك نوشته بشود آنرا آموزش داد. اما به صورت كلي به مهمترين مباحث سئو اشاره اي خواهيم داشت.
منظور از يك سايت بهينه، يعني كاربران با كمترين زحمتي به محتواي مورد نيازشان برسند. سئو به مجموعه تكنيك هايي گفته مي شود كه به سايت ها كمك مي كند تا براي استفاده كاربران به بهترين شكل در آيند. SEO مخفف عبارت Search Engine Optimization است. معمولا وب مستر ها براي بهينه كردن سايت به دو روش عمل مي كنند، كه به آنها سئوي داخلي «On-Site SEO» و سئوي خارجي «Off-Site SEO» گفته مي شود.
به تكنيك هايي كه بر روي قالب، كدهاي HTML و محتواي سايت انجام مي شود، سئوي داخلي و به بهينه سازي هايي كه خارج از سايت صورت مي گيرند، سئوي خارجي مي گويند.
در سئوي داخلي به مواردي چون ريسپانسيو بودن سايت، سرعت سايت، بهينه سازي كدهاي HTML، متاتگ ها، كلمات كليدي و مهمتر از همه محتواي ارزشمند، پرداخته مي شود. اما سئوي خارجي بر مواردي چون، لينك سازي و اشتراك گذاري محتواي سايت تمركز دارد.
متخصصين سئو با توجه به الگوريتم هاي گوگل و آناليز مستمر داده ها، استراتژي هاي متفاوتي براي بهينه سازي، اتخاذ مي كنند. بدون داشتن وب سايتي بهينه، حضور در صفحه اول، نتايج امري بعيد به نظر مي رسد!
تفاوت UX و UI سايت چيست؟
زماني كه براي ساخت سايت به متخصصين اين كار مراجعه كنيد، با دو كلمه UX(تجربه كاربري) و UI(رابط كاربري) سايت مواجه خواهيد شد. در واقع برخي از طراحان سايت UX Designer و برخي UI Designer هستند.
به صورت ساده كه توضيح دهيم UI مخفف User Interface design همان جنبه بصري سايت است، كه كاربران هنگام بازديد از سايت، آنرا مي بينند و مربوط به ظاهر سايت مي شود.
اما UX كه مخفف عبارت User Experience design است. به تجربه كاربري سايت گفته مي شود. كه مربوط به حالات و احساسات كاربر، پس از مشاهده سايت و استفاده از آن مي شود. UX بر راحتي كاربر و بهبود روابط بين انسان و كامپيوتر تاكيد دارد.
يك وب سايت خوب، به هر دوي اين موارد توجه دارد و از نظر موتور هاي جستجو نيز اين موضوع مهم است.
هزينه طراحي سايت چقدر است و چطور تعيين مي شود؟
ساخت سايت بدون هزينه نيست و معمولا هم هر چه سايت حرفه اي تر طراحي شود، هزينه بيشتري دربر دارد. نمي توان براي سايت ها هزينه مشخصي تعيين كرد. چراكه هر سايت بسته به كاربردي كه دارد، از آيتم هاي مختلفي بهره مي برد و هر كدام تعرفه اي مجزا دارد. با اين وجود مي توان هر كدام از قسمت هاي مختلف را جداگانه بررسي كرد تا در نهايت قيمت ساخت سايت را دريافت.
ثبت دامنه: ثبت دامنه هاي مختلف هر كدام قيمت خاص خود را دارد، همواره مي توان آنرا استعلام كرد.
هاست: فضاي ميزباني يا هاست با توجه به پهناي باند و مقدار فضايي كه دارد، متفاوت است. هر چه پهناي باند و مقدار فضا بيشتر باشد، هزينه ها بالاتر مي روند.
طراحي: طراحي سايت شامل، طراحي قالب سايت يا طراحي گرافيكي آن مي شود و بسته به كيفيت و گستردگي آيتم ها متغير است. سايت هايي كه از CMS اختصاصي و قالب ويژه بهره مي برند، پر هزينه تر از سايت هايي هستند كه، از CMS هاي عمومي مثل وردپرس، استفاده مي كنند. براي ساخت يك سايت وردپرسي، مي توان از قالب هاي آماده استفاده كرد كه، گرافيكي و بهينه سازي شده اند.
افزودن محتواي سايت: اين مرحله از كار معمولا، پس از راه اندازي سايت و توسط نويسنده ها يا مديريت سايت انجام مي شود. براي افزودن محتوا به سايت هاي ديناميك، نياز به دانش برنامه نويسي نيست و هر كسي دانش استفاده از كامپيوتر را داشته باشد، با كمي آموزش مي تواند، اين كار را انجام دهد. اما بحث تخصصي توليد محتوا است كه بسيار مهم است. براي اين منظور لازم است از متخصصين توليد محتوا كمك گرفت.
امنيت و پشتيباني سايت: سايت ها معمولا نياز به يك متخصص براي پشتيباني دارند. كسي كه بتواند امنيت آنرا تعيين كند و همچنين در صورت بروز مشكل، بتواند در كوتاه ترين زمان آنرا تشخيص دهد و بر طرف كند. شركت هاي متعدد وجود دارند كه اين كار را انجام مي دهند و تعرفه هايشان مشخص است.
بهينه سازي سايت: بحث بهينه سازي سايت بسيار مهم است و با توجه به ميزان كاري كه قرار است، صورت گيرد هزينه اين كار متفاوت است. استخدام يك متخصص سئو، براي سايت هايي كه مي خواهند در سطح عالي به رقابت بپردازند، لازم به نظر مي رسد.
چه مقدار فضاي هاست براي سايت من كافي است؟
انتخاب فضاي مناسب هاست براي هر سايت، بستگي حجم سايت دارد. فايل ها و داده هاي موجود در سايت هر چه بيشتر باشند. لازم است، حجم بيشتري از هاست، به آن اختصاص داده شود. همچنين براي اختصاص پهناي باند هاست، لازم است تا به تعداد بازديد كنندگان سايت توجه شود. هر چه بازديد كنندگان بيشتر باشند، لازم است، پهناي باند بيشتري به سايت اختصاص داده شود. اگر طرح هايي براي افزايش بازديد سايت داريد، بايد در گام نخست به فكر هاستينگ و افزايش پهناي باند باشيد.
معمولا وب سايت هاي تازه ساخت، نياز به پهناي باند و هاست بالايي ندارند. چرا كه بازديد كنندگان و حجم سايت كم است و براي سال نخست نيازي به هزينه هاي اضافي نيست. اما با افزايش اطلاعات سايت و بيشتر شدن شمار بازديد كنندگان، لازم است تا پهناي باند و مقدار هاست افزايش يابد.
اگر از سرعت هاست خود ناراضي هستيد، به راحتي مي توانيد آنرا تغيير دهيد و هيچ محدوديتي براي اين كار وجود ندارد. كافيست DNS هاي دامين خود را با وب سرور جديد به روز رساني كنيد. در صورتي كه از روند انجام اين كار اطلاعي نداريد، مي توانيد از بخش پشتيباني وب سرور كمك بگيريد.
مزايا و معايب هاست رايگان
اگر براي ساخت سايت نمي خواهيد، بودجه زيادي اختصاص دهيد. مي توانيد براي شروع از خدمات هاستينگ رايگان استفاده كنيد. به اين ترتيب براي اجراي سايت تان در بستر وب، لازم نيست هزينه اي بپردازيد. همچنين استفاده از CMS هاي رايگان مثل وردپرس، مي تواند هزينه هاي سايت را به حداقل برساند. حتي قالب هاي رايگان وردپرس نيز موجود هستند. كه با چند كليك مي شود، بر روي سايت اعمال كرد و از هزينه هاي برنامه نويسي رهايي يافت. اين نوع سايت ها را هم مي شود، بهينه سازي كرد و تمام تكنيك هاي سئو را به اجرا در آورد.
در مقابل مزاياي رايگان بودن هاست، معايبي نيز وجود دارد كه، از جمله آنها مي توان به حجم و پهناي باند محدود و وجود تبليعات اشاره كرد. هر چه باشد، براي تست هم شده، مي توانيد سايتي را با كمترين هزينه، بر روي اين پلتفرم هاي رايگان طراحي كنيد.
استفاده از هاست رايگان براي برنامه نويس ها گزينه مناسبي است. تا بدون هيچ هزينه اضافي برنامه هاي خود را بر بستر وب به اجرا در آورند و نتيجه كارشان را ببينند. معمولا محيط كاربري هاست هاي رايگان، بسيار ساده و روان طراحي مي شود. چرا كه بيشتر كاربران اينگونه هاست ها، مبتدي هستند و به قصد يادگيري سراغ اين هاست ها رفته اند. چنانچه قصد يادگيري اجراي سايت را داريد مي توانيد به يكي از سرويس هاي ارائه دهنده هاست رايگان، مراجعه كنيد و از مزاياي آن بهره ببريد.
در اينجا چند مورد از سرويس هاي هاست رايگان ايراني را نام خواهيم برد:
ــ هاست رايگان Gigfa كه 5.5 گيگ فضاي ميزباني رايگان در اختيار كاربرانش مي گذارد و 200 گيگ پهناي باند براي هر كاربر در نظر گرفته است. كاربران مي توانند تا 50 دامنه را بر روي پنل هاست مربوط به خود تنظيم كنند.
ــ هاست رايگان XZN يكي ديگر از سرويس هاي رايگان ايراني براي ميزباني سايت است. اين سرويس به كاربرانش 10 گيگ فضاي هاست، به همراه 100 گيگ پهناي باند ارائه مي دهد. كاربران اين سرويس مي توانند در پنل خود 10 دامنه را تنظيم كنند و به اجرا در آورند.
ــ سرويس هاست رايگان Cpanel گزينه ديگري است كه، مي توان براي دامنه هاي ملي ايران كه با پسوند ir هستند از آن استفاده كرد. اين سرويس تنها 100 مگابايت فضا و يك گيگ پهناي باند، براي كاربرانش تدارك ديده است.
هاست هاي رايگان ديگري نيز وجود دارند كه غير ايراني هستند. اينگونه سايت ها معمولا، هزينه هاي خود را از تبليغات رايگاني كه در سايت هاي كاربران اعمال مي كنند، در مي آورند.
خريد و فروش سايت
سايت ها نيز، مانند هر چيز ديگري در دنيا قابل خريد و فروش هستند. خريد فروش سايت ها و دامنه ها، بنا به اهميت سايت، سابقه، محتوايي كه دارد، تعداد بازديد هاي روزانه، بك لينك هايي كه دارد و ... قيمت گذاري مي شوند. بسياري از افراد پس از ساخت سايت، اقدام به بهينه سازي و كسب رتبه براي آن مي كنند و در نهايت آنرا به فروش مي رسانند. كه از اين طريق در آمد خوبي كسب مي كنند. البته اين كار بي زحمتي نيست و نياز به وقت زياد و دانش كافي دارد، تا سايتي را به رتبه بالا رساند.
